Op 2 december 2021 heeft de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC) een nieuwe erkenning voor 5 jaar verleend aan Valipac, het organisme voor het beheer van bedrijfsmatig verpakkingsafval.
Om de circulaire economie tot stand te brengen, heeft de IVC Valipac ambitieuze doelstellingen opgelegd op het gebied van selectieve inzameling, recyclage binnen Europa, preventie, eco-modulatie, circulariteit, hergebruik van bedrijfsmatige verpakkingen en transparantie van de verwerkingsketens.
In 2022 werden de eerste stappen gezet naar de uitvoering van de nieuwe erkenning.
Modelcontracten operatoren en traders
In de eerste jaarhelft van de erkenningsperiode 2022-2026 werkte Valipac conform de erkenning aan een grondig herwerkt contract met de operatoren.
De geïntensifieerde samenwerking met traders van verpakkingsafval vereiste het opmaken van een nieuw modelcontract. Uiteindelijk werden 2 modelcontracten goedgekeurd: één voor traders van kunststofafval en één voor traders van papier en karton (tijdelijke goedkeuring).
Cumuleerbare premies van Valipac voor de operatoren en de traders
Vanaf 2022 zijn voor de operatoren en de traders bijkomende vergoedingen ingevoerd om te komen tot een hoogwaardige recyclage van plastic binnen Europa:
- een premie voor recyclage binnen de Europese Unie (20 EUR/ton);
- een premie voor recyclage in België of de onmiddellijke omgeving (10 EUR/ton);
- een premie voor recyclage bij EuCertPlast-gecertificeerde recycleurs (5 EUR/ton).
Deze premies zijn cumulatief en worden toegekend aan operatoren en traders die het bewijs leveren dat ze bedrijfsmatig verpakkingsafval van Belgische oorsprong in de EU lieten recycleren.
Dit nieuwe premiesysteem zorgt voor een sluitende opvolging van de betrokken verwerkingsketens. Valipac blijft zo een voortrekker binnen Europa en houdt een vinger aan de pols bij de wereldwijde recyclage.
Actieplannen preventie en hergebruik
Conform de erkenningsvoorwaarden diende Valipac een actieplan in dat proefprojecten voorstelt en met flankerende acties omkadert. Samen met de Gewesten en de betrokken sectoren worden alle projecten uitgewerkt.
Twee projecten startten in 2022:
- de selectieve inzameling en recyclage van PU-spuitbussen;
- de folie-tot-folie recyclage.
Een uitgebreid communicatieplan ondersteunt de verdere uitrol van de projecten die na analyse zullen geselecteerd worden.
Valipac voert in het kader van het actieplan ook benchmarkanalyses uit voor en in samenwerking met de belangrijkste sectorfederaties.
2.1 Resultaten van de cartografie 2021
In het kader van de cartografie rapporteert Valipac aan de IVC over de eindbestemmingen van de kunststofstromen.
De cartografie brengt recyclageketens, van inzamelaar en trader tot eindrecycleur, in kaart. In totaal kon voor 63 kiloton bedrijfsmatig kunststof verpakkingsafval de recyclageketen volledig in kaart gebracht worden. Dit afval werd in Europa, Azië of Turkije gerecycleerd. De totale geregistreerde hoeveelheid steeg met 6.700 ton tot 63.176 ton in 2021. De toename ten opzichte van 2020 komt op rekening van Europa (+ 2.900 ton) en Azië (+ 4.500 ton), terwijl Turkije licht aan belang verliest (- 830 ton).
Deze tonnages vertegenwoordigen 99 % van alle bedrijfsmatig kunststof verpakkingsafval dat in recyclage werd gebracht door de operatoren die met Valipac een contract hebben. Zo is Valipac goed op weg om de 100 % traceerbaarheid die door de nieuwe erkenning opgelegd wordt, te realiseren.
Op basis van contracten met 17 kunststoftraders heeft Valipac in 2021 en 2022 35 audits uitgevoerd in Turkije en Azië. Valipac en de IVC evalueren samen de resultaten en werken samen de toekomstige auditstrategie uit.
2.2 Globaal overzicht van de eindbestemmingen van de recyclage
De onderstaande cijfers zijn aangeleverd door het erkend organisme Valipac. De cijfers voor plastic zijn afkomstig uit de cartografie en hebben dus een bijzonder grote nauwkeurigheid. Die detailcartografie wordt in de toekomst naar meer materialen uitgebreid.
